محمد رفیق رجاء

درین ارزیابی, نگاهی کوتا وکلی به عمده ترین ومحوری ترین موضوعات کتاب در رابطه به افغانستان خواهم داشت. مقایسه آنچه که نویسنده درین کتاب گفته است, با واقعیت اوضاع سیاسی واجتماعی افغانستان , پس از یازدهم سپتامبر 2001 وپیامد های کنونی آن ونیز در مقایسه با انتظارات مردم, می تواند حد اقل معیارارزیابی فعالیت های نویسنده دراین کتاب باشد. روایت خلیل زاد از رویداد پس از یازدهم سپتامبر 2001 که منجر به اشغال افغانستان توسط "ناتو" گردید ,کتاب است جذاب, اطلاعات دست اول وبرخی آن به راستی تکان دهنده است. به نظر می رسد با توجه به انچه رخ داده است او , تمام واقعیت هارا افشا نکرده است. روایت او؛ از رخ داد ها, گاهی چند پهلو وقابل تامل است. مثلا در انجا که می گوید: دوستم را با بمب صوتی بر فراز خانه اش تهدید کردم وسرانجام تسلیم شد. اما هرگز نمی گوید که دوستم چرا مقاومت می کرد.خواست اصلی دوستم که برای امریکایها برضد طالبان جنگیده بود , چه بود.

جواد خاوری

دین در هر جامعه، بیش آن که وفادار به نسخه اصلی خود باشد، متأثر از شرایط اجتماعی، اقلیمی و فرهنگی آن جامعه است. این‌که فرقه‌ها و نحله‌های مختلف از درون یک دین ظهور می‌کنند و هر کدام تفاوت فاحشی با بقیه دارد، به معنی سیالیت و تغییرپذیربودن دین است. هر گروه اجتماعی بنا به مصالح، منافع و شرایط زندگی خود، دین را صورت‌بندی می‌کند؛ عناصری از آن را کنار می گذارد و عناصر نوی از هویت و فرهنگ خود به آن اضافه می کند. مثلاً اسلام یک عربِ مکی با اسلام یک هزاره بامیانی، از زمین تا آسمان فرق می‌کند. دین یک صندوق سربسته‌ای نیست که از بدوِ پیدایش در اختیار پیروانش قرار بگیرد و تا ابد به همان صورت، باقی بماند.

 اکبر گنجی

منبع: رادیو زمانه ، ۲۲ آبان ۱۳۹۶(با اضافات بسیار)

خطر جنگ جدی است، حتی اگر هیچ کس خواهان آن نباشد. سطح نزاع و مقابله به اندازه ای رسیده است، که یک اشتباه، یا یک برداشت نادرست از عمل رقیب/دشمن، یا اعمال بازیگران بیرون منطقه هم می تواند به جنگی ناخواسته و بزرگ و منطقه ای منتهی شود. چه رسد به این که برخی موفقیت خود را در جنگ می بینند و جنگ به عنوان جنگ برای آنان مطلوب است. کوشش می کنم تا این مدعا را با شواهد و قرائن تأیید کرده و از صلح دفاع کنم.