داکتر سیماسمر رییس کمیسیون مستقل حقوق بشر
کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان یافته‌های نظارتی خود از انتخابات پارلمانی ۲۸ میزان را نشر کرد. این گزارش نشان می‌دهد که مردم افغانستان به صورت گسترده در انتخابات شرکت ولی ضعف مدیریتی، فعال نبود دستگاه‌های بایومتریک و نبود و کمبود لیست رای دهندگان از مشکلات اساسی در روز اول انتخابات بوده است. این کنفرانس روز یک شنبه ۲۹ میزان ۱۳۹۷ در تالار دفتر مرکزی کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان برگزار شد و در آن رهبری کمیسیون و خبرنگاران رسانه‌ها شرکت داشتند.
داکتر سیما سمر رییس کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان از حضور گسترده مردم در مراکز رای دهی تقدیر کرد و گفت که حضور پر رنگ مردم در انتخابات نشان داد که هنوز هم مردم افغانستان خواهان تامین صلح و ثبات از طریق پروسه‌های دموکراتیک است. داکتر سمر تاکید کرد که اشتراک مردم در انتخابات پاسخ محکمی به گروه‌های مخالف مسلح حکومت بود و نشان داد که مردم افغانستان از خشونت بیزارند و تلاش می‌کنند تا نمایندگان شان را از طریق حضور در پای صندوق های رای انتخاب کنند.
رییس کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان از نیروهای امنیتی نیز سپاسگذاری کرد و گفت که آمادگی نهادهای امنیتی سبب شد تا انتخابات در فضای نسبتا امن برگزار شود.
چالش‌های روز انتخابات
رییس کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان گفت که در روز انتخابات مشکلات و خلاهایی در کابل و ولایات وجود داشت. مسدود ماندن مراکز رای دهی تا ساعت ۱۰ و حتا یک بعد از ظهر اولین مانعی بود که رای دهندگان با آن مواجه شدند. داکتر سمر گفت که بعضی از مراکز رای دهی «از یک تا شش ساعت» مسدود ماندند. داکتر سمر گفت که حدود ۱۰۰۰ مرکز رای دهی در روز اول انتخابات مسدود ماندند.
نبود و یا کمبود فهرست رای دهندگان مشکل دیگری بود که رای دهندگان با آن مواجه بودند. داکتر سمر گفت که این مشکل در اکثر مراکز وجود داشت و زمانی که رای دهندگان به مراکز رای دهی مراجعه می‌کردند، نام شان در فهرست رای دهندگان وجود نداشت و به این دلیل این تعداد از مردم از رای دادن و استفاده از حق سیاسی خود محروم شدند.
فعال نبودن و مشکلات تخنیکی دستگاه‌های بایومتریک مشکل دیگری بود که سبب تاخیر در پروسه رای دهی شد و این مشکل نیز تقریبا در سراسر افغانستان محسوس بود. تعدادی از این دستگاه‌ها چارچ نداشتند که سبب تاخیر در زمان رای دهی شد و بسیار وقت‌گیر بود.
یافته‌های کمیسیون نشان می‌دهد که تقلب و تخطی نیز در مراکز رای دهی وجود داشته است چنانچه افراد زیر سن رای دادند، رای دهندگان تهدید شدند و کارمندان کمیسیون و ناظران همراه با رای دهندگان در پشت غرفه انتخاب می‌رفتند و این مورد مستند شده است.
تهدیدهای امنیتی موضوع دیگری است که ناظران کمیسیون گزارش داده‌اند. براساس یافته‌های کمیسیون ۵۰ قضیه امنیتی در روز اول انتخابات توسط ناظران کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان گزارش شده است که در نتیجه ۲۲ نفر کشته و ۱۶۲ تن دیگر زخمی شده‌اند.
خواست‌های کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان
کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان از کمیسیون انتخابات خواست که براساس قانون اساسی، اعلامیه جهانی حقوق بشر و کنوانسیون حقوق سیاسی مدنی، هیچ کس نباید از حق رای محروم شود و این حق بشری هر فرد است که باید فرصت رای دادن را داشته باشد.
داکتر سمر از کمیسیون انتخابات و کمیسیون شکایات انتخاباتی خواست تا تمام افرادی که در تخطی‌ها و تقلب‌های انتخاباتی دخیل بوده باید مورد پرسش قرار گیرند و نتیجه بازخواست این افراد با مردم افغانستان شریک شود. داکتر سمر گفت: «ما خواهان برخورد جدی کمیسیون انتخابات و شکایات انتخاباتی با خاطیان هستیم.»
خواست دیگر کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان از کمیسیون انتخابات و شکایات انتخاباتی «پاسداری از رای مردم» است. داکتر سمر تاکید کرد که آرای مردم باید محفوظ باشد و همین آرا تعیین کنندگان نمایندگان بعدی پارلمان باشد نه تقلب در انتخابات. داکتر سمر از کمیسیون‌های انتخاباتی خواست تا کمبودها باید مشخص شوند و با حوصله مندی و صداقت بیش از حد از این کمبودها برای پروسه‌های بعدی انتخابات درس گرفته شود.
توقع کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان از کمیسیون شکایات انتخاباتی این است با شکایات انتخاباتی صادقانه برخورد کند و به این شکایات به درستی رسیدگی نماید. داکتر سمر تاکید کرد که هیچگاه «از واقعیت‌ها چشم‌پوشی» نشود.
رییس کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان گفت که براساس آمار کمیسیون انتخابات در روز اول انتخابات ۳ میلیون نفر رای داده اند و این آمار از سوی خود کمیسیون اعلام شده است. او تاکید کرد که ممکن است در روز دوم انتخابات یک میلیون تن دیگر رای دهد بنابراین کمیسیون نباید رقم اشتراک کنندگان را به ۸ میلیون برساند زیرا هرگونه رقم بالاتر از واقعیت نشان دهنده تقلب در انتخابات است.
داکتر سمر در پاسخ به این پرسش خبرنگاران که آیا انتخابات پارلمانی قابل قبول است یا خیر گفت که انتخابات یک پروسه ملی است و در صورتی که روند انتخابات به درستی نظارت شود، همه باید نتیجه انتخابات را بپذیرند زیرا نپذیرفتن نتیجه انتخابات در صورتی که شفاف باشد، زمینه دادن به دشمنان افغانستان است.
رییس کمیسیون حقوق بشر افغانستان گفت که تخطی و تقلب انتخاباتی در انتخابات ۲۸ میزان کمتر از انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۱۴ بود ولی ضعف مدیریتی و سردرگمی در مراکز رای دهی به مراتب بیشتر از انتخابات‌های پیشین بود.
منبع: سایت کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان