اولین کتابی که در آسیایی میانه در عهد باستان نوشته شده است، به نام اویستا است. کتاب اویستا گرچه یک کتاب مذهبی است، نه کتاب تاریخی باآن‌هم از نژادها و قبایل انسانی و سر زمین های دور و اطرافش اسم برده‌است. گرچه تا بحال دقیق معلوم نیست که کتاب اویسا در چه زمان و به چه زبان و رسم الخط نوشته است. در این باره نظرات گوناگون و متضاد وجود دارد که از همه آن نظرات گذشته و یاد آورم می‌شوم که اویستای که بدست ما رسیده است به رسم الخط پهلوی است که توسط ولاش و یا بلاش، یکیاز خاقانان پهلوی در قرنی قبل از میلاد جمع آوری و به زبان پهلوی تدوین شد دیده است.

بناء با توجه به اویستا و ماخذ پهلوی و داستانهای پهلویان که شعبه‌ی از ساکا بودند کیومرث اولین انسان روی زمین بوده است، طبق حکایت همین پهلویان چهل سال نطفه او پنهان ماند. تا این‌که اولین جفت انسانی از او به هیات گیایی بیرون آمدند و از این جفت هوشنگ و یا هئوشینگهه به و جود آمد. و مدت چهل سال سلطنت کرد.این هوشنگ اویستا، مثل آدم در تورات و حکایات سامیان می باشد و همان حیثیت را دارد.
بعد از هوشنگ تا اتمام هزاره اول تاریخ بشر پادشاهان چندی حکومت کردند که از نظر تاریخی آمیخته به افسانه هاست و نمی‌شود که بر آن مبنای کامل تاریخی داد.