نویسنده: حسن رضایی
امروز، مورخ ۱ آگست ۲۰۱۸، طلایه داران جنبش روشنایی: آقایان بهزاد، سروش، شهیدانی، احمدی و جمعی دیگری از باز ماندگان تراژدی خونین دهمزنگ وارد شهر تاریخی و باستانی بامیان شدند تا در گردهمایی سالیاد و گرامیداشت شهدای دهمزنگ، روز جمعه در بامیان اشتراک کنند. پیش آهنگان جنبش روشنایی با استقبال گرم مردم هوش‌یار و  بیدار بامیان مواجه شدند. حرکت مردم بامیان حماسه آفرین و ستودنی است؛ زیرا که مردم بامیان، با حضور گرم و پر شور شان، در مطالبات حق طلبانه و تظاهرات های مدنی پیشگام بوده اند.
اما برای نگارنده بامیان، از اهمیت فوق العاده برخوردار است.اگر نگویم بامیان، سرزمین مقدس و ارشلیم مردم ماست؛ به قاطعیت می توان، ابراز نظر کنم که جایگاه با اهمیت برای تجدید میثاق همبستگی، باز خوانی تاریخ نیاکان ما و رقم خوردن هویت سیاسی مردم ما در تاریخ سیاسی معاصر بوده است، علاوه برآن که از موققیت ژئواستراتژیک برخور دار است و رازهای زیاد از گذشته دور بر دل دارد، دلی که سالهای اخیر به خاطر تاراج شدن گنجیه های تاریخی آن خونین و تاراست، زیرا که روشنایی را نیز از مردم این سرزمین در یغ داشتند.
نگارنده بیاد دار م که در مسجد کندک، من، مرحوم سجادی، و عصمت اللهی، میثاق ۲۰ ماده ای وحدت را نوشتیم، و قلم دست من بود. بگذریم از این که این میثاق نامه را به نقد و ارزیابی بگیریم، ولی به نظر می رسد سنگ زیرین، وحدت، همبستگی، همدلی و همدردی انسان هزاره، پس از یک برههٔ تجربه تلخ نفاق و چندگانگی در بامیان نهاده شد.
در ماده ۹ میثاق وحدت و میثاق تاریخی آمده است:
«تلاش در جهت تأمین عدالت اجتماعی، مبتنی بر حکومت اسلامی با رسمیت داشتن مذاهب جعفری و حنفی که تمام اقشار، طوایف و ملیت ها در پرتو آن از همهٔ حقوق سیاسی، مذهبی، و مدنی و... بدون تبعیض برخوردار گردند»، و در مادهٔ ۱۷ تأکید شده است که :
«اقدامات لازم در جهت بازسازی و عمران کشور و استفادهٔ مطلوب از ذخائر و ثروت های طبیعی و ملی در جهت بهبود و ضع اقتصادی و رفاهی مردم»،
بنابر آنچه گفته آمد، جنبش روشنایی، در راستای جنبش دادخواهی، عدالت اجتماعی، انصاف، رواداری و انکشاف متوازن در ۲۷ ثور ۱۳۹۵ در خیابان های کابل با یک تظاهرات عظیم و کم نظیر کلید خورد و در ۲ اسد ۱۳۹۵، با خون ۸۶ تن از پیش گامان جنبش روشنایی و ۴۰۰ تن زخمی و مجروح این میثاق امضاء شد. جنبش روشنایی در راستای مبارزات عدالت خواهی مردم ما و در خطی که شهید مزاری و یاران شهیدش به خاطر عدالت اجتماعی و انکشاف متوازن ترسیم کردند و در همین راه جان دادند، می باشد.
از آنجایی که مبارزه پایان نیافته است، و بی عدالتی ها بیداد می کند و تبعیض سیستماتیک علیه بخش از شهروندان و به ویژه انسان هزاره ادامه داشته است. خط توتاب از مسیر بامیان - وردک- میدان تغییر مسیر داده شد، تا انسان هزاره را از روشنایی محروم نگهداشته شود. پس جنبش روشنایی و جنبش عدالت خواهی تا تحقق آرمان و اهداف جنبش ادامه دارد.
بنابراین، این درفش عدالت خواهی امروز ، به دوش طلایه داران جنبش روشنایی است و این رسالت سنگین بر دوش مردم هم هست که پیش آهنگان جنبش را در میدان مبارزه مدنی و مسامت آمیز تنها نگذاشته یاری کنند و چه بهتر که
بامیان مرکزی برای تداوم و گسترش این جنبش تا پیروزی باشد.
 
عکسها از صفحه جنبش روشنایی هرات گرفته شده است