روچیر شارما
اکبر گنجی
نیویورک تایمز
بیایید کشوری را تصور کنید که یک قدرت بزرگ اقتصادی در غرب است، جایی که ویروس کرونا دیر در آن شیوع پیدا کرد، اما دولت به جای انکار آن و تأخیر در مقابله، به سرعت نسبت به آن واکنش نشان داد. دولت این کشور آماده بود تا با آزمایش و ردیابی افراد آلوده به سرعت منحنی ابتلا را مسطح کرده و میزان مرگ و میر را نسبت به میانگین دیگر کشور‌های صنعتی غرب پایین‌تر نگه دارد. مهار ویروس کرونا اگرچه باعث رکود و تعطیلی مقطعی اقتصاد کشور شد، اما شرایط به سرعت با بیکاری حدودا ۶ درصدی به حالت عادی بازگشت. واکنش رهبر این کشور به قدری عالی بود که با وجود اینکه وی به فردی خسته‌کننده و قابل پیش‌بینی تبدیل شده، اما میزان محبوبیت‌اش بعد از این بحران از ۴۰ درصد به ۷۰ درصد افزایش یافت.
آنچه شرح داده شد تصویر آلمان تحت صدراعظمی آنگلا مرکل است. محبوبیت فزاینده او امروز جناح‌های سیاسی راست افراطی و چپ افراطی را به حاشیه رانده است. دولت خانم مرکل با همه کشورها همکاری کرده تا بیماری کروناویروس را کنترل کند، از سوی دیگر وی با اعضای اتحادیه اروپا نیز به منظور ایجاد صندوقی جهت کمک به کشور‌های آسیب دیده از بحران کرونا به توافق رسیده است.
نقاط قوت امروز آلمان نشان می‌دهد که این اقتصاد بزرگ و قدرتمند احتمالا در جهان پس از همه گیری کرونا رشد دوباره‌ای را تجربه کند. ویروس کرونا اکنون در حال تسریع بحران ملی اقتصاد‌هایی است که پیش‌تر از بحران مالی جهانی سال ۲۰۰۸ آسیب دیده بودند. این روز‌ها تنها اقتصاد و کسب و کار‌های اینترنتی از رونق مطلوبی برخوردار هستند.
اما پرسش این جا است که کدام کشورها در این چشم انداز اقتصادی تغییر شکل یافته در دوران پساکرونا شکوفا می‌شوند؟ در حال حاضر آمریکا و چین علی‌رغم تکنولوژی و توان فنی بدهی‌های زیادی داشته و دولت‌های آن‌ها به دلیل سوء مدیریت در برخورد با این بیماری به شدت مورد انتقاد قرار گرفته‌اند. در این بین شرایط ویتنام امیدوارکننده به نظر می‌رسد. کشور دیگر روسیه است، اقتصاد این کشور نیز جذابیت‌های خاص خود را دارد. ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه سال‌ها در تلاش است تا کشور خود را از فشار مالی خارجی خارج و جایگاه خود در دنیای رو به پیشرفت و جهانی‌سازی را دوباره بیابد.
اما احتمالاً برنده بزرگ این رقابت آلمان خواهد بود. واکنش برلین به بیماری همه گیر کرونا نقاط قوت قبلی این کشور را برجسته‌تر از قبل کرده است: دولتی کارآمد، بدهی پایین، صنعت قدرتمند و صادرات پررونق که حتی با سقوط تجارت جهانی باز از اقتصاد کشور محافظت می‌کند. این شرایط آلمان ظرفیت فزاینده‌ای برای این کشور به منظور ایجاد شرکت‌های فنی داخلی در دنیای تحت سلطه آمریکایی‌ها و غول‌های اینترنتی چینی ایجاد می‌کند.
در حالی که سایر کشورها نگران این هستند که موج بیکاری‌های اخیر ممکن است جنبه دائمی به خود بگیرد، بیشتر کارگران آلمانی امروز در لیست حقوق و دستمزد قرار دارند، سیستم دولتی که قرن‌ها است به شرکت‌ها کمک می‌کند تا در بحران‌های موقتی روی به تعدیل نیرو نیاورند. آلمان طی سالیان اخیر توانست جنبه‌های مطلوب خدمات اجتماعی را افزایش دهد.
همه گیری کروناویروس قدرت آنگلا مرکل را احیا و وی را به یکی از بهترین رهبران تاریخ کشور تبدیل کرده است. از آنجا که آلمان با مازاد بودجه دولتی وارد بحران همه‌گیری کرونا شد، همزمان برلین می‌تواند با پرداخت مستقیم به خانواده‌ها، کاهش مالیات، ارائه وام‌های تجاری و سایر کمک‌های اقتصادی در برابر این بحران ایستادگی کند. حجم این کمک‌ها به میزان ۵۵ درصد از تولید ناخالص داخلی یا تقریباً چهار برابر بیشتر از اقتصاد خود آلمان است.
با این حال، آلمان از تعهد خود به تعریف بودجه‌های متوازن دست نمی‌کشد. از آنجا که بخش عمده‌ای از این هزینه‌ها به لطف پس انداز حاصل شده، انتظار نسبی این است که بدهی عمومی آلمان افزایش یابد، اما این بدهی فقط به نسبت ۸۲ درصد از تولید ناخالص داخلی بار بدهی بسیار کمتری نسبت به آمریکا و سایر کشور‌های بسیار توسعه یافته بر عهده برلین می‌گذارد.
آمار از این می‌گویند که اکنون آلمان در زمان کندتر شدن روند تجارت جهانی به صادرات صنعتی به دیگر کشورها، به ویژه چین وابسته است. آلمان که از این آسیب پذیری خود آگاه است، در تلاش بوده تا صادرکنندگان پیشرو خود یعنی شرکت‌های بزرگ اتومبیل‌سازی را مدرن کند. آلمان اخیرا خودروسازان کشور را تحت فشار قرار داده تا به جای ساخت خودرو‌های بنزینی سودآور به سمت ساخت اتومبیل‌های برقی حرکت کنند. اکنون برخی شهر‌ها مثل اشتوتگارت استفاده از موتور‌های دیزلی قدیمی را در محدوده شهر ممنوع کرده‌اند.
آلمان اکنون برای تبدیل شدن به یک قدرت فنی با مولفه‌های رقابتی‌تر، تا حدودی تلاش‌های خودش را متوقف کرده است. آلمان امروز به همان اندازه که آمریکا یعنی ۳ درصد تولید ناخالص داخلی به تحقیق و توسعه اختصاص می‌دهد دقیقا همین قدر صرف برنامه‌های توسعه‌ای می‌کند. برلین برنامه‌ای طولانی مدت برای ایجاد یک اکوسیستم کارآفرینی شبیه به دره سیلیکون دارد، برنامه‌ای که در آن سرمایه گذاری‌ها حکایت از فعالیت‌های نویدبخش می‌دهد.
طرح نجات اقتصادی آلمان شامل ۵۶ میلیارد دلار به منظور شروع پروژه‌هایی است که می‌توانند صنایع سنتی را با استفاده از هوش مصنوعی و سایر فناوری‌های جدید بهینه‌سازی کنند. آلمان اخیرا در کنار فرانسه اعلام کرد که هدف پیش‌روی آن‌ها ایجاد یک ابر اینترنت برای اروپا به منظور رقابت با آمریکا و چین است.
آلمان یک جامعه پیر و در عین حال محافظه کار است و منتقدان معتقدند که روند تغییرات کند گذشته یک اشتباه بوده است. در اوایل دهه ۲۰۰۰، هنگامی که آلمان به عنوان کشور بیمار اروپا شناخته می‌شد، این کشور اصلاحاتی در بازار کار اتخاذ کرد که وضعیت آن به عنوان پایدارترین اقتصاد این قاره احیا شد. هرچه همه گیری کرونا سرعت دیجیتالی شدن و جهانی سازی را کند و بدهی‌های جهانی را بالا می‌برد، آلمان ایستادگی بیشتری از خودش نشان می‌دهد.