نویسند: محمد نسیم جعفری
یکی از ویژگی‌های منفی ما هزاره‌ها، فراموش‌کاری است، لذا جنایت‌هایی را که بر آن‌ها در طول تاریخ روا داشته شده است به‌راحتی فراموش می‌کنند، این فراموشی چنان زیان‌بار است که برخی از خود هزاره‌ها نیز نسبت به نسل‌کشی هزاره‌ها توسط عبدالرحمن تردید نموده و آن را ساخته و پرداخته استعمار دانسته‌اند، از زمان عبدالرحمن که بگذریم حتی نسل‌کشی هزاره‌ها را در دوران معاصر نیز به فراموشی سپرده‌ایم که اگر این فراموشی و سکوت مرگ‌بار ادامه یابد، چند دهه بعد این نسل‌کشی‌ها نیز فراموش و عده‌ای منکر آن خواهد شد.
از جمله قتل‌عام‌های بزرگ هزاره‌ها در دوران معاصر، قتل‌عام بیش از ۱۰/۰۰۰ نفر هزاره در مزار شریف و زنده به‌گور شدن بیش از ۳/۰۰۰ نفر هزاره در "کنده پشت" ولایت زابل.
در تاريخ ۱۳۷۷/۰۵/۱۷ مطابق با 8 اوت 1998 ميلادي ساعت ۱۰ صبح شهر مزارشريف به اشغال گروه طالبان درآمد و گروه طالبان بلافاصله اقدام به ممانعت از خروج خانواده‌هاي هزاره كرد و از طرفي از ورود خبرنگاران و اعضاي صليب سرخ جهاني نیز جلوگيري نمود و به مدت يك‌ماه عمليات شديد نظامي را در شهر مزارشريف آغاز كرد كه طبق آمار رسمي سازمان عفو بين‌الملل و سازمان نظارت بر حقوق بشر حدود هشت‌هزار نفر را قتل‌عام كردند كه همه از قوم هزاره بودند كه در خانه‌ها و خيابان‌هاي شهر مزارشريف و دشت‌هاي اطراف شهر توسط نيروهاي طالبان كشته شدند و عده زيادي نیز به اسارت گرفته شدند كه بعد از گذشت بيست روز گوشه‌هایی از اين قتل‌عام توسط رسانه‌هاي جهاني افشأ گرديد.
در اين مورد عبدالمنان نيازي سخنگوي طالبان در مصاحبه‌اي با بي.بي.سي در تاريخ ۱۷ اسد ۱۳۷۷ با صراحت مي‌گويد: در داخل شهر بعضي قسمت‌ها مقاومت كردند. ولي 
نفرات‌شان اسير شدند و بقيه در خانه‌هاي‌شان كشته شدند.
در همان روز، کریم خلیلی دبيركل حزب وحدت اسلامي افغانستان در تشريح ابعاد فاجعه بزرگ قتل‌عام مردم شهر مزارشريف از سوي طالبان به بی‌بی‌سی گفت: طالبان بيش از ۱۰ هزار نفر هزاره را تيرباران كرده و به قتل رسانده‌اند، وي نهادهاي جهاني مدافع حقوق بشري را به بررسي آثار جنايات طالبان دعوت كرد و خواستار تلاش فوري آن‌ها براي توقف سريع كشتارهاي قومي از سوي طالبان شد.
محمدكريم خليلي دبيركل حزب وحدت اسلامي افغانستان در نامه‌اي كه صبح ۱۸ اسد ۱۳۷۷ براي كوفي عنان دبيركل سازمان ملل ارسال كرد، با ارائه مستنداتي از قتل‌عام وسيع مردم افغانستان از سوي طالبان به ويژه در مناطق شمالي اين كشور، از وي خواست بنابر وظيفه خود، به سرعت براي توقف آن اقدام كند.
خليلي در نامه خود به كوفي عنان گفت: فاجعه بزرگ انساني قتل‌عام و تسويه‌هاي قومي كه بعد از تجاوز نظامي پاكستان به افغانستان در اين كشور رخ داده و همچنان جريان دارد، نه‌تنها براي مردم افغانستان، بلكه براي تمامي جهان يك تراژدي سنگين و تكان‌دهنده به حساب مي‌آيد. ابعاد فاجعه به قدري گسترده، زجردهنده و وحشت‌ناك است كه بي‌ترديد در قرن حاضر، يك استثنا به نظر مي‌رسد و به جز طالبان و حاميان آن‌ها، هيچ كس نمي‌تواند به اين پايه‌ای از قساوت و بي‌رحمي، دست به جنايت بزند.
همچنين محمدكريم خليلي با ارسال پيامي به بوريس يلتسين رئيس جمهوري روسيه، خواستار اقدام سريع براي جلوگيري از تصفيه قومي شد كه طالبان در افغانستان به‌خصوص در شمال کشور راه انداخته‌اند.
نوت: فرا رسیدن سالروز قتل‌عام ۱۰/۰۰۰ نفر از هزاره‌های شمال کشور را به همه شما دوستان عزیز تسلیت عرض می‌کنم.