حسن رضایی 

جلاالدین حقانی، رهبر مخوف ترین شکبه‌ی تروریستی و انتحاری, که جان هزاران انسان را تا هنوز گرفته است، سر انجام خود مرد و از نه تنها سیاه ترین نام برجای گذاشت، بلکه مخوف ترین گروه تروریستی نیز تربیت کرده و میراث بر جای مانده است. طلوع نیوز می‌نویسد: گروه طالبان روز سه شنبه (۱۳سنبله)در خبر نامه‌ی اعلام کرده است، که جلال‌الدین حقانی، عضو شورای رهبری طالبان در کویته پاکستان، در اثر بیماری دراز مدت، در گذشته است. در سال ۲۰۱۵، خبر مرگ وی دو روز بعد از مرگ ملاعمر رهبر گروه تروریستی در بی بی سی و رسانه‌ها منتشر شد، اما طالبان تأیید نکرده بودند.

حقانی در سال ۱۹۳۹، در روستایی کاریزگی السوالی زدران از توابع ولایت پکتیا چشم به جهان گشود. وی در سال ۱۹۶۴، در دانشکده‌ی دارالعلوم حقانی تحصیل کرد. حقانی در پشاور پاکستان، در سال ۱۹۷۰ مدرک دکترای را خود اخذ کرد و لقب مولوی را کمایی نمود.[۱]

او از جمله فرماندهان مشهور شاخه حزب اسلامی‌ یونس خالص بود. رابرت نکلسبرگ می نویسد: حقانی یک تن از قوماندانان جهادی، در پایکاهی در ولایت خوست و در نزدیکی سرحد پاکستان بوده، پشتون تبار است. از اوائل باورمند به جهاد جهانی بوده و دروازه‌های کمپ های آموزشی‌اش را به روی تمام مجاهدان کشور‌های اسلامی باز گذاشته بود و هر مجاهدی که علاقه به آموزش نظامی داشت، در پادگان‌های نظامی در نوار مرزی پاکستان و افغانستان، آموزش نظامی می‌دیدند. در اواخیر دهه‌ی ۱۹۸۰ میلادی با اسامه بن در ارتباط بوده، با هم دوست شدند و این دوستی سبب شد که جنگ‌جویان عرب تبار در کمپ‌های آموزشی او در امتداد خط دیورند، جلب و جذب گردند. از طرفی سازمان استخبارات پاکستان از این عملکرد حقانی حمایت می نمود و پسان از این کمپ‌ها برای آموزش جنگ‌جویان کشمیری نیز استفاده می‌کرد. [۲]

رابرت می افزاید: بعد از خروج نیروهای ارتش سرخ شوروی از افغانستان، دینامیک‌های سیاسی در جنبوب آسیا تغییر کرد.جنگ‌افروزان کشمییری کم کمک به اسلحه دست یازیدند. گفته می‌شود، جنگ‌جویان کشمیری در کمپ‌های جلال‌الدین حقانی، -جنگ‌سالاری که توسط سازمان استخبارات پاکستان آی اس‌ آی، سعود و اسامه‌ بن لادن حمایت می‌شود-، آموزش نظامی می‌دیدند. دولت پاکستان، جنگ‌جویان کشمیری را پس از آموزش‌های نظامی به طور قاچاق به هند می‌فرستاد. من و رحیم الله یوسف‌زی در ماه‌ می‌۱۱۹۰ به پایگاه‌های نزدیک مرز افغانستان در وزیرستان شمالی هم سفر بودیم. حقانی خود نیز تأیید می کرد که کشمیری‌ها در این‌جا تعلیمات نظامی می بینند. «البته او خود به صف از کشمیری‌هایی اشاره کرد که تازه از آموزش برگشته بودند.

در سفر دیگری  که به محل داشتیم، با اتباع سعودی بر خوردیم که جهت تفریح به پشاور و از پشاور به افغانستان آمده بودند تا چند روزی را صرف گلوله باری به پادگان خوست کنند. ما هچنان با اسلام گرایان افراطی از افریقای شمالی، شرق میانه و حتی چین صحبت کردیم. همه‌ی شان می‌خواستند با حکومت نجیب مبارزه کنند و سپس جنگ را به کشورهای شان انتقال بدهند. عده‌ی زیادی شان کشته شد، ولی صدهاتن‌شان جان سالم بدر بردند.» از جمله کمپ‌های معروفی آموزشی حقانی کمپ آموزشی ژوار در ولایت خوست بود که مقر اصلی اسامه بن لادن و عرب‌ها نیز شده بود. [۳]

اسامه بن لادن که توسط نیروی دریایی امریکا در ابت‌آباد اسلام‌آباد کشته شد، در جریان جنگ شوروی –افغانستان، به حمایت سازمان اطلاعات امریکا سیا، برای جنگ با اشغالگران شوروی، استخدام شده‌بود. در سال ۱۹۷۹ بزرگ‌ترین عملیات سری سیا در افغانستان روی دست گرفته، اجراشد. سازمان سرویس  اطلاعاتی امریکا سیا، آی اس آی سازمان اطلاعاتی نظامی پاکستان، مصمم بودند که جنگ در افغانستان را جنگ جهان اسلام با اتحاد شوروی قلمداد نموده، تبدیل کند و به این ملحوظ بین سال‌های ۱۹۸۲ تا ۱۹۹۲، آنان ۳۵ هزار جنگ‌جوی «انتگریست» را از چهل کشور اسلامی به خدمت گرفتند. ده‌ها هزار نفر برای تحصیل در مدارس دینی و مذهبی پاکستان، سرازیر شدند. «صاحب نظران معتقدند بیش از صد هزار تن از این مسلمانان تندرو در جنگ افغانستان شرکت کردند.[۴]

بنابرآنچه گفته آمد، حزب اسلامی حکمتیار بیشترین کمک‌های غرب را در دوران جنگ به خود اختصاص داد و حقانی نخستین فرماندهی بود که موشک استنگر را از ایالات متحده امریکا در یافت کرد. وی در سفر مجاهدین در دهه ۸۰ با ریگان رییس جمهوری امریکا در کاخ سفید نیز دیدار داشت. حقانی از بنیان گزاران گروه تروریستی طالبان به شمار نمی‌رفت؛ اما در سال ۱۹۹۵، درست پیش از آن که گروه‌طالبان کابل را اشغال کنند، به این گروه وفاداری خود را اعلام کرده، پیوست و در جنگ شمال در برابر اتحاد شمال و احمد شاه مسعود نقش فعال داشت.

حقانی که روزگاری توسط غرب حمایت می‌شد، اما در پساسقوط طالبان، بیشترین حمله‌های مرگبار و انتحاری را علیه نیروهای ناتو و مردم افغانستان در شهرهای بزرگ و کابل سازماندهی کرد. روز نامه اطلاعات روز می‌نویسد: گروه تروریستی «حقانی در سال‌های اخیر، بزرگترین عملیات را در افغانستان علیه ناتو و امریکا رهبری کرده است. حمله به هتل اینترکنتیننتال کابل، در ماه ژوئن ۲۰۱۱، حمله به سفارت امریکا در کابل در ماه سپتامبر ۲۰۱۱ و هم‌چنین حمله هایی دیگری هم‌زمان به چند هدف مهم در شهرکابل در سال ۲۰۱۲ از اقداماتی است که گروه حقانی مسوولیت آن‌ها را به عهده گرفته و مقام های ناتو و افغان نیز گفته اند که این حملات کار گروه حقانی بوده است.

امریکا در سال ۲۰۱۲ شبکه حقانی ر اغیر قانونی و یک گروه تروریستی اعلام کرد.» [۵] جلال‌الدین حقانی، در سال ۲۰۱۱ میلادی، بیشترین مسوولیت راه اندازی عملیات‌ها را به سراج‌الدین حقانی پسر بزرگش سپرده بود، این شبکه مخوف توسط او رهبری می‌شود و دولت امریکا برای از بین بردن سراج‌الدین حقانی ۱۰ میلیون دلار تعیین کرده‌است. [۶] در این روزها دولت آمریکا با طالبان می‌خواهند که به میز مذاکره نشینند و حقانی دیگر نیست و سر در نقاب خاک کرده است.

نوت، منبابع: ۱- طلوع نیوز

۲- ۳. به کتاب افغانستان یک جنگ در خاطره‌ها نوشته رابرت نکلسبرگ و همچنان عکس‌ها، ص. ۲۴- ۲۵-۲۷ و ۲۸

• گزیده‌ای از کتاب جنگ و جهانی شدن، تریاک و هرویین، تولید انبوه مرگبارترین سلاح در افغانستان. نویسندهک میشل‌سوشوفسکی. مترجم جعفر پویا، ۱۳۸۳، ص. ۱۴.
• طلوع نیوز
• اطلاعات روز نشر ۱۰ اسد ۱۳۹۴

 The Afghan Solution by lucy Morgan Edwardsعکس ذیل از  روی جلد کتاب