به بهانه آغاز

از آنجایی‌که این روزها به عنوان دهه‌ی عدالت اختصاص یافته، به مناسبت شهادت عبدالعلی مزاری رهبر حزب وحدت اسلامی افغانستان، و یارانش که توسط گروه تروریستی طالبان ۲۴ سال پیش به شهادت رسیدند، مجالس گرامیداشت، در سراسر جهان بر گزار می‌شود. این رویکرد، تنها برای سوگواری از یک رهبرکاریزما و محبوب در جامعه ما به عنوان شهید وحدت ملی نیست؛ بلکه تجلیل از رهبری است که می‌توان گفت: او یک رهبر سیاسی خردمند، الگو و نمونه‌ی بارز از شاخص‌های رهبران بزرگ جنبش‌های آزادیبخش، عدالت‌خواه‌اجتماعی و واقع گرا در تاریخ سیاسی افغانستان و جهان نیز بوده‌است. بنابراین، تقلیل دادن تجلیل از سالیاد شهیید مزاری به عنوان یک رهبرافسانه‌ای و اسطوره‌ای به باور نگارنده، جفای آشکار است و برای جامعه‌ی ما از منظر سیاسی و اجتماعی گمراه کننده. ما اگر خواسته‌باشیم، شخصیتِ مزاری را برای نسل‌ها و فصل‌ها درست تعریف و معرفی کنیم، ناگزیریم واقع‌بینانه، شخصیت، کارکردها، گفتارها و اندیشه‌های او را ارزیابی و تحلیل کنیم تا برای نسل جوان و آگاه‌ ما قابل فهم و درک باشد. بنابراین، شهیدمزاری را می‌توان گفت: یک رهبر آگاه به شرایط و أوضاع، سیاسی، اجتماعی و تاریخی زمانش بود او خرد مندانه می‌اندیشید و او ضاع جاری زمانش را تحلیل و ارزیابی می‌کرد و ریشه‌های بحران و منازعه موجود را می‌شناخت و برای راه معضلات و تنش‌های اجتماعی موجود، راهکار عملی و درست ارائه می‌کرد. شهیدمزاری در واقع، برای عدالت اجتماعی، حقوق بشری، حقوق شهروندی، مشارکت در تصمیم‌گیری‌های کلان سیاسی مبارزه می‌کرد و برای حل منازعات سیاسی، تشکیل دولت-ملت، وحدت اجتماعی و حدت ملی، طرح و برنامه‌ی عملی داشت. از این‌رو، بسنده است که هرسال، از سالیاد شهادت شهید مزاری و یارانش در سراسر گیتی هر چه باشکوه تجلیل به عمل آید. اما جای پرسش این‌جاست که تا چه اندازه ما توانسته‌ایم اهداف و استراتژی مبارزاتی شهید مزاری را در این گرامیداشت‌ها چگونه تاکنون ارزیابی و تدوین و تبیین کرده‌ایم. از طرفی چگونه آن اهداف و استراتژ را در ذهن نسل جوان،  القا نموده ایم.